Z obliczeń portalu Bankier.pl wynika, że w Polsce blisko 7 milionów rachunków osobistych jest obsługiwana przez internet. Tylko w ciągu pierwszego kwartału tego roku przybyło prawie pół miliona takich kont. Oznacza to, że w Polsce ok. 40 procent właścicieli RORów korzysta z kanału internetowego! To bardzo dobry wynik.
Pierwszy bank wirtualny, umożliwiający dokonywanie operacji przez internet, pojawił się 18 października 1995 r. w Stanach Zjednoczonych. Security First Network Bank pretendował do roli pierwszego banku oferującego wszystkie podstawowe usługi, działającego tylko w internecie. Działo się to w chwili, kiedy wielu obserwatorów poddawało w wątpliwość bezpieczeństwo transakcji finansowych przeprowadzanych w sieci. Udany debiut nowego kanału dystrybucji stał się krokiem milowym w rozwoju całego sektora bankowości. W rok po uruchomieniu SFNB już 28 instytucji finansowych, w tym 23 w USA, umożliwiało swoim klientom przeprowadzanie różnych operacji przez internet. Obecnie ten kanał jest już standardem.
W Polsce z bankowości internetowej może korzystać około 95 proc. klientów banków komercyjnych. Wśród instytucji, które nie dają takiej możliwości należą m.in. eurobank i Bank Pocztowy. Miarą sukcesu bankowości internetowej jest fakt, że z tego rodzaju usługi są dostępne w wielu bankach spółdzielczych, a nawet w SKOK-ach.
Szybki rozwój bankowości internetowej sprawił, że trudno oszacować liczbę internautów korzystających z bankowości internetowej. Największym problemem jest liczenie tych samych osób po kilka razy oraz fakt, że banki udostępniają kanał internetowy dla coraz większej liczby produktów, np. rachunków oszczędnościowych i kart kredytowych. Z tego też względu niektóre statystyki należy traktować jako liczbę produktów z dostępem przez internet, niż faktyczną liczbę użytkowników bankowości internetowej. Z szacunków Bankier.pl wynika, że w Polsce jest ich już ponad 5 milionów, a ich liczba cały czas szybko rośnie.
Najwięcej rachunków obsługiwanych przez internet prowadzi PKO BP. Ma ich 1,4 miliona, a jeśli doliczyć internetowe rachunki Inteligo to okaże się, że łącznie prowadzi ich blisko dwa miliony. Na drugim miejscu znajduje się mBank z wynikiem 1,23 miliona rachunków, a na trzecim Pekao SA z ok. 0,75 mln rachunków z uruchomionym dostępem przez internet.
Liczba klientów indywidualnych obsługujących ROR przez internet
Bank | I kw 2007 | IV kw 2006 | Przyrost procentowy | Różnica |
PKO BP | 1.405.000 | 1.289.502 | 8,96% | 115.498 |
mBank | 1.230.000 | 1.150.000 | 6,96% | 80.000 |
Bank Pekao SA* | 755.789 | 707.593 | 6,81% | 48.196 |
BZ WBK* | 605.000 | 560.000 | 8,04% | 45.000 |
Inteligo | 546.168 | 530.844 | 2,89% | 15.324 |
BPH | 510.000 | 492.000 | 3,66% | 18.000 |
Bank Millennium* | 460.000 | 413.000 | 11,38% | 47.000 |
ING Bank Śląski | 421.590 | 377.364 | 11,72% | 44.226 |
Lukas Bank | 250.700 | 230.900 | 8,58% | 19.800 |
Kredyt Bank | 194.338 | 185.000 | 5,05% | 9.338 |
MultiBank* | 143.589 | 135.997 | 5,58% | 7.591 |
Citibank | 136.000 | 131.000 | 3,82% | 5.000 |
BGŻ | 82.000 | 76.481 | 7,22% | 5.519 |
Nordea Bank Polska | 67.057 | 60.997 | 9,93% | 6.060 |
BOŚ | 48.033 | 44.688 | 7,49% | 3.345 |
Raiffeisen Bank Polska | 41.200 | 32.000 | 28,75% | 9.200 |
DB PBC | 29.394 | 25.601 | 14,82% | 3.793 |
Invest-Bank | 28.273 | 26.057 | 8,50% | 2.216 |
Fortis Bank | 10.507 | 10.423 | 0,81% | 84 |
Dominet Bank | 10.491 | 8.640 | 21,42% | 1.851 |
Getin Bank | 5.700 | 3.500 | 62,86% | 2.200 |
BISE | 1.638 | 1.184 | 38,34% | 454 |
6.982.467 | 6.492.771 | 7,54% | 489.695 |
<
p align=”left” >* szacunki Bankier.pl Źródło: Bankier.pl, banki.
Chociaż internet jest coraz częściej wykorzystywany przez klientów, to jednak ten kanał dystrybucji nie sprawdza się w sprzedaży skomplikowanych produktów i usług bankowych. Polacy wciąż wolą kupować kredyty hipoteczne, fundusze inwestycyjne, karty kredytowe czy ubezpieczenia w placówkach banków lub za pośrednictwem fizycznego doradcy. Można się jednak spodziewać, że w najbliższych latach będzie się to zmieniało – w miarę, jak klienci będą zdobywać doświadczenie w korzystaniu z usług przez internet. Jak się okazuje, taki stan to również wina samych banków.
Z niedawno opublikowanych badań przeprowadzonych przez Datamonitor wynika, że ponoszone przez europejskie banki wydatki na nowe technologie są niewystarczające w stosunku do szybko rosnącej liczby klientów korzystających z usług bankowości internetowej. Banki nie nadążają z przekształceniem usług i produktów bankowych tak, by mogły być one sprzedawane on-line. Badanie, w którym uczestniczyli konsumenci z Niemiec, Wielkiej Brytanii, Francji, Włoch, Hiszpanii i państw nordyckich, pokazało, że liczba konsumentów korzystających z bankowości internetowej w tych państwach wzrosła prawie o 75% między 2002 a 2005 rokiem, z 39 milionów do 63 milionów osób.
W 2005 roku najwięcej osób korzystających z usług bankowości online było w Niemczech – 15,4 miliony. Na drugim miejscu znalazła się Wielka Brytania – 12,1 milionów osób korzystało w 2005 roku z usług bankowości internetowej. Państwa nordyckie znalazły się tuż za wymienionymi państwami europejskimi, jeżeli chodzi o korzystanie z bankowości internetowej – 43% konsumentów z tych państw przeprowadziło w 2005 roku transakcje finansowe przez internet.
Łatwość użycia, wygoda oraz szybkość są głównymi powodami, dla których klienci decydują się na skorzystanie z usług bankowości internetowej. Dla banków jest to przede wszystkim nowy kanał dystrybucji produktów finansowych, który jest tańszy w porównaniu z utrzymaniem placówki bankowej. Datamonitor przewiduje, że kanał internetowy nadal pozostanie w centrum zainteresowanie banków europejskich, a wydatki na nowe technologie związane z bankowością internetową znacznie wzrosną. Firma szacuje na przykład, że brytyjskie banki między 2006 a 2009 rokiem zwiększą swoje wydatki z 600 milionów dolarów do 705 milionów dolarów.
Mimo dużego popytu ze strony klientów na produkty i usługi bankowości internetowej i rosnące inwestycje banków w nowe technologie, użytkownicy wciąż wykorzystują internet przede wszystkim jako kanał, za pośrednictwem którego korzystają głównie z usług bankowych, a nie kupują produkty. Klienci, którzy chcą nabyć produkt bankowy, np. zaciągnąć kredyt, zazwyczaj udadzą się do placówki swojego banku. Z tego powodu potencjał internetu pozostaje nadal niewykorzystany zarówno od strony dostawców, jak i odbiorców produktów i usług finansowych.
Z raportu opublikowanego w 2006 roku przez firmę Forrester Research wynika, że pomimo iż instytucje finansowe aktywnie starają się zachęcać konsumentów do dokonywania zakupów produktów finansowych przez internet, to żaden z największych sześciu banków brytyjskich i żadna z brytyjskich kas oszczędnościowo-mieszkaniowych nie stworzyła strony internetowej wyposażonej w funkcje umożliwiające przejście procesu wnioskowania o wydanie karty kredytowej od początku do końca. Nadal istotnym problemem pozostaje kwestia zintegrowanie internetu z innymi kanałami dystrybucji oraz poszerzenie osiągniętej już integracji ponad poziom transakcyjny.
Innym problemem banków europejskich jest stosunkowo wysoki udział klientów nieaktywnych. Banki odniosły wprawdzie sukces, jeżeli chodzi o liczbę klientów posiadających rachunek internetowy, jednak duża część tych osób nadal nie korzysta aktywnie z produktów i usług bankowych dostępnych online. Jak się zatem okazuje, jest to problem nie tylko polskich instytucji finansowych.
Michał Macierzyński, analityk Bankier.pl